«Бобн-бобн боҗула» (дун)
«Бобн-бобн боҗула» — темәнд ботх авхулхла, ик эрт урд цагас авн хальмгудын дуулдг дун[1]. Хальмг улсин амн зокалын дееҗсин тоод ордг хуучн дуудын негн.
Түүкнь
«Дөрвн зүсн мал» бәрдг малла холвата олн зүүлин заңшл бәәдмн. Теднә негнь - иңгн ботхлн гиһәд ирхләрн күүнәс бултад, шилрәд йовҗ одна. Шиңкән һарсн ботхнь ик залзһр толһата, медг-үлг көк өрвлг ноосар бүркәтә, әвр үзл уга, тегәд чигн экнь әмтнд үзүлхдән «эмәдг» кевтә. Көлстә мөртә күн, эс гиҗ му киртә салврха хувцта күн ботхнднь өөрдхлә, һарарн бәрчкхлә экнь ботхан һолчкна. Ботхан һолсн иңгиг эзн яһҗ цокад, гүвдәд бәәсн болвчн ботхан көкүлх биш, ботхн талан хәләхш, киитркәд өөдән хәләһәд, дөлиһәд бәәдг юмн[2].
Эн дун эрт урд цагт зокагдад, амн зокалын дееҗ болад, эрт урд цагас өдгә күртл хальмгудын амн үгд чигн, олн дегтрмүдт чигн хадһлгдад бәәһә дууна негн болҗ бәәнә.
Тегәд һолсн ботхинь авхулхар, хальмгуд ик кезәнәс авн «Бобн-бобн боҗула» гидг дууг һарһҗ. Моңһлд үүнлә әдлхн болдг «Иңг көөслх» гидг заң-үүл бәәдмн. Тегәд чигн эн дун ик эрт урд цагт һарсн гиҗ келҗ болна[3].
Дууна үгнь
Булгин усн кезә
Ширгнә болһнач?
Бобн-бобн боҗула!
Бурһсн модн кезә
Буйсна гинәч?
Бобн-бобн боҗула!
Шарк нертә дала
Кезә ширгнә болһнач?
Шилв уга үриһән
Кезә босна болһнач?
Бобн-бобн боҗула!
Хом арһмҗар хомлулад уга
Бобн-бобн божула!
Хойр бөкәрн сердүләд уга
Бобн-бобн боҗула!
Уньн, термәр
Хомлулад уга
Бобн-бобн боҗула!
Удцн маралҗ
Киисгәд уга
Бобн-бобн боҗула!
Темн зүүһәр
Хатхулад уга
Бобн-бобн боҗула!
Тең, бөрвән тинилһәд уга
Бобн-бобн боҗула!
Булгин усн кезә
Ширгнә болһнач?
Бобн-бобн боҗула!
Бурһсн модн кезә
Буйсна гинәч?
Бобн-бобн боҗула![4]
Сурвлҗс
- Эрнҗәнә К. Цецн булг. Элст: Хальмг дегтр һарһач, 1980. 192 х.
- Эрнҗəнə К. Аңһучин көвүн. Элст: Хальмг дегтр һарһач, 1976. 139 х.
Темдглл
- ↑ Эрнҗəнə К. Аңһучин көвүн. Элст: Хальмг дегтр һарһач, 1976. 139 х.
- ↑ Эрнҗәнә К. Цецн булг. Элст: Хальмг дегтр һарһач, 1980. 192 х.
- ↑ Ингэ хөөслөх Монгол ухаан
- ↑ RITUAL FOLKLORE OF MONGOLIAN PEOPLES IN EDUCATION*