Осорин Утнасн
| Осрин Утнасн | |
|---|---|
шүлгч Осрин Утнасн | |
| Төрсн: | 1964-гч җилин, декабрь сарин 25 Шинҗәң-Уйһр Эврән Засх Орн, Тәвлһтә, Хар Усн сүүр |
| Улс-орн |  Китд улс →  Орсин Холвана Улс,
|
| Урсхл | шүлгч |
Осорин Утнасн — Моңһл келтнрин утх-зокал, өв сойлын Дордын Гегән Айлһ негдсн холвана гешүн, Хальмг улсин зокалчнрин ниицәнә гешүн, нертә шүлгч, өөрд-моңһлын амн зокал судлач, эрдмтн Осрин Утнасн Бүгд Нәәрмдх Китд Ард Улсин Шинҗәң-Уйһр Эврән Засх Орна Эрән Хәврһин Тәвлһтәд (Хар Усн сүүр) 1964-җилин, декабрь сарин 25-д алтн делкәд төрҗ һарсмн. Түүнә эцкнь Оср малын эмчәр, экнь саальчар көдлҗ йовсн улс болна.
Намтр
1983-гч җилд дунд сурһулян дүүргснә хөөн, тернь Шинҗәңгин багшин ик сурһулин өөрд-моңһл келнә салврт орҗ сурлцла. Сурлцҗ бәәхин хаҗуһар шүлг бичәд бәәтл, түүнә түрүн шүлгүднь Шинҗәңгин "Өрин цолмн" гисн седкүлд кевлгдҗ экллә. Бүк кичәлнь тод үзгәр заагдҗ бәәсн цаг-үй билә. 1986-гч җилд улсин кемҗәнд худм бичгт шилҗх шиидвр-тогтал батлгдҗ, Осрин Утнасн тус бичгиг төгс сән эзмшсн бәәнә.
Ик сурһуль төггснә хөөн Осрин Утнасн Өрмч балһсна 19 тойгта дунд сурһульд моңһл кел зааҗ йовсн түүктә. 1990-әд җилмүд күртл Китд улсас һарх боллцан маш ховр болвчн, баһ наснасн авн Ар Моңһлур йовх күсл-мөрәдлән өврлҗ, хоҗм Иҗлин көвәдк Хальмг Таңһчин талар чигн медв. Болмҗ олдм цацу нөкртәһән хамт Моңһл улст күрлцн ирҗ, нег кесгтән "Цаһан шовуд" гидг сурһульд китд келнә багшин көдлмш эрклҗәсмн.
Шүлгчин өвк-деедс одаһин Хальмг Таңһчин Яшкулын района нутг-девскрт нүүдллҗ йовад, Зүн һарин нутгт буцҗ одсн Бамбр нойна харьят-алвт бәәҗ.
Урн-бүтәл
2003-гч җилд "Теегин герл" седкүл болн "Хальмг Үнн" соньнд түрүн шүлгән ниитлүлҗ. 2005-гч җилд Хальмгт кевлгдсн "Элстин булг" түүврт шүлгүднь орҗ. 2005-гч җилд "Дееҗ" шүлгин түүвр, 2006-гч җилд "Күүкн хәәр" шүлгин түүврән Элст балһснд кевлүлҗ. 2008-гч җилд "Үвлин цецг" гисн шүлгин түүврән кевлүлҗ. 2009-гч җилд Элст балһснд кевлгдсн "Хальмгин шүлглән" шүлгин түүврт түүнә цөн шүлгүднь суңһгдн орҗ. 2010-гч җилд "Шинҗәңгин өөрдин шүлгләнә товч хураңһу" дегтрнь Элст балһснд кевлүлҗ. 2011-гч җилд "Делкән моңһл ардын амн зокал" гисн дегтрин "Шинҗәңгин өөрдин заң-үүлин амн зокал" бөлгиг нәәрүлн бичсмн. 2012-гч җилд Өвр Моңһлд "Делкән утх-зокал", "Дархн уул" болн "Шилин һол" седкүлмүдт шүлгүднь ниитлгдҗ. Үүнәс һаза 30 һару эрдм шинҗллһнә өгүллән ниитлүлҗ. "Шинҗәңгин өөрдин болн хальмгин домг-тууль, домг, амн үгин тууҗиг хәрцүлн шинҗлхнь" гисн дегтр 2015-гч җилд һарһсн бәәнә. "Эк тал минь", "Эрин хәврһ нутг", "Мөңк хәәр", "Халун дурн", "Эн цуһар хәәр" гих мет 10 шаху дун Хальмг болн Өвр Моңһлд дуулгдҗана.