Дууч

Рувики-с
Фрэнк Синатра студьт.

Дууч (дуучн күн) (дуулдг күн, дуулх аҗлд орлцдг күн; дун, романс, ари, нәәрл дун гих мет бүтәлиг хооларн тусхадг күмн. Дун-хоолан көгҗмин зевсг болһҗ, көгҗм нааддг көгҗмч. Дууч болхла, вокалчин хамгин түгәмл төрл болдмн[1][2].

Төрл зүүләрнь әңглхнь

Дууч болһн көгҗмин тодрха төрлд мергшдг:

  • Дүүрин дууч[3]
  • Тиңкмин дууч - тогллтд нурһлҗ фортепиан эс гиҗ талдан көгҗмин зевсг дахлдҗ, дун-хооларн көгҗм нааддг[4]
  • җаз дууч[5]
  • эстрадын дууч[6]
  • ардын дууч[7]
  • рок дууч[8]
  • бард[9]
  • шансон дууч[10]
  • нәәрл дууна күцәгч[11]

Дун-хооларнь әңглхнь

Классик көгҗм болн дүүрин урлгт дун-хоолыг зөвкн көгҗмин зевсг гиҗ үздг. Көгҗм нәәрүләчнр дуучин ур-чадвр болн хоолыннь онциг оньгтан авч, эн зевсгт зөрүлҗ көгҗм нәәрүлҗ зокана[12].

Дун-хоолыг болн дуучнриг чигн тус тустнь әңглх олн тогтлцан бәәдмн. Теднә зәрмнь дун-хоолын күчиг, онданар келхлә, дууч кедү дүңгә чаңһ дуулҗ чаддгиг оньгтан авдмн; зәрмнь - дуучин дун-хоолнь кедү дүңгә көдлһәнтә, урн-чадврлг, тодрха бәәдгиг үздмн; зәрмнь - дуучин чирә-зүснь, җөҗглх чадвр гих мет көгҗмлә холван уга шинҗ-чинрмүдинь аһулдмн[13].

Хамгин түгәмл керглгддг әңглл болхла, дуучин дун-хоолын күрәһинь болн киисинь оньгтан авч үздг әңглл болна. Һанцхн эн хойр шалһуриг авх болвчн, олн зүүлиг һарһҗ болна[14]. Энд һол зурһан зүүл бәәнә:

  • Күүкд улсин дун-хоолнь:
    • сопрано — күүкд күүнә өндр дун-хоолнь
    • меццо-сопрано — күүкд күүнә дундк дун-хоолнь
    • контральто — күүкд күүнә гүн дун-хоолнь (нәәрл көгҗмд үүниг нурһлҗ альто гиҗ нерлдмн)
  • Залу улсин дун-хоолнь:
    • тенор — залу күүнә өндр дун-хоолнь
    • баритон — залу күүнә дундк дун-хоолнь
    • бас — залу күүнә гүн дун-хоолнь

Бусд зүүлснь - колоратур сопрано, драматик тенор, басс-баритон, басс-буффо, басс-профундо. Бас күүкд улсин дун-хоолын күрәнд дуулдг залу дуучнрин әңглл бәәдмн. Эн төрлин дун-хоолта күмс ховр болв чигн, ода күртл ашглгддг кевәр бәәнә. Нурһлҗ дүүрин урлгт ашглгдна. Барокко көгҗмд өсвр наснднь дун-хоолын хүврлтәс урдчлн сергәлҗ, күүкд күүнлә әдл өндр дун-хоолынь хадһлхин төлә яслһн келһсн залу дуучнрт зөрүлсн олн дүринь бичсмн. Өдгә цагин вокалын күцәлһнд эн дүрмүдиг көгҗңгү фальцет арһта дууч күцәҗ болна. Эн төрлин дуучнриг сопранистнр гиҗ нерлдмн (оңданар контратенор эс гиҗ залу күүнә альт)[15].

Холвас

Темдглл