Күрң аю
| Күрң аю | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Гриззли аю (U. arctos horribilis) | ||||||||||||||||
| Ховрдлтын зерглл | ||||||||||||||||
| Биологин әңглл | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Латин нерн | ||||||||||||||||
| Ursus arctos Линней, 1758 | ||||||||||||||||
 Ursus arctos-ын тархлтын зург.
|
Күрң аю (Ursus arctos) хөөт Евразь, Хөөт Америкин икңк нутгар тархсн Кодяк аю кемәх том бийтә популяцнь Цаһан аюта эңнҗ зергцмәр том болна.[2]
Күрң аюһин тархлт баһдҗ, зәрм нутгт уга болсн болвчн, ховордаго зүүлин тоод орсн кевәр бәәһә юмн. Ниит то-толһа 200000. Тархсн һол улсмуднь Америкин Негдсн Улс (илңһуя Канад улс, Финланд улс болн эн улсмудтан үндснә белг-темдг болсн аһурсн.
Нурһлҗ урһмлын зүүләр, үүнә дотр үндсн, теңгрин ки иднә. буһ метин том көктиг иднә. Бий күцсн күрң аю чонын бүтн сүрг эс гиҗ том миист диилдл уга олңк токалдлд теднә идшиг булаҗ авч, көөдг.
Таксономь
Күрң аюһин әңгллд тохрлцсн зүүл баһ бәәдг. Зәрм системәр 90 күртл дед зүүл йилһдг болхла, орчн үйин ДНК-ин судллһар 5 дед зүүлиг-л йилһҗәнә.цаһан аюта өөр дед зүүл бәәсн.[4] Эн зүүлиг Вэйтс болн бусд эрдмтнр "clade I" гиҗ йилһсн болад Холлын U. a. sitkensis гиҗ, Көртинә U. a. dalli гиҗ йилһсн дед зүүл дотр багтҗ бәәв. Дед зүүлмүдиг җигсәхлә:
- Ursus arctos arctos – Евразин күрң аю
- Ursus arctos ognevi – Колыма һолас зүн талагшан
- Ursus arctos beringianus – Камчаткин күрң аю; Камчаткин тоха арл, Парамушир арл
- Ursus arctos californicus – Калифорнин шархл аю (уга болсн)
- Ursus arctos crowtheri – Атлас аю (уга болсн)
- Ursus arctos gobiensis – Маҗала; Моңһл улс
- Ursus arctos horribilis – Гриззли аю; Канад улс, Америкин Негдсн Улс
- Ursus arctos isabellinus – Гималайн күрң аю; Балв улс, Пакистан, Эндкг улс
- Ursus arctos formicarius – Карпатын аю;
- Ursus arctos lasiotus – Хар мүрнә күрң аю ( эс гиҗ "Уссуриһин күрң аю"), Әрәсә, Китд улс, Япон улс
- Ursus arctos marsicanus – Марзикийн күрң аю; Төв Италь улс (нең ховрдсн)
- Ursus arctos meridionalis – Хөөт Кавказ
- Ursus arctos middendorffi – Кодяк аю; Кодяк, Афогнак, Шуяк арлмуд (Аляск)
- Ursus arctos nelsoni – Мексикин гриззли аю; (уга болсн)
- Ursus arctos collaris – Сиврин күрң аю; Сивр (Камчаткин болн Хар мүрнә күрң аюһин нутгас бусд һазр.) хөөт Моңһл, алс хөөт Шинҗәң, алс зүүн Хасг улс.
- Ursus arctos pruinosus – Төвдин көк аю; Барун Китд
- Ursus arctos syriacus – Сирин күрң аю; Өөрк Дорд
- Ursus arctos yesoensis – Хоккайдоһин күрң аю; Япон
- Ursus arctos piscator – Бергмана аю (уга болсн?)
Мөн үзх
Загвр төөрҗ бәәхиг тогтав: Шаблон:Commons Шаблон:Wikispecies
Һазак холвасн
- Brown Bear profile from National Geographic
- Brown Bear images from British Columbia, Alaska and Yellowstone.
- The Bears Project information, reports and images of European brown bears
- Brown Bear facts and photography at WildAnimalsOnline.com free online encyclopedia
- IFAW Rebuilding the European Brown Bear Population
- Bear Hunting Altered Genetics More Than Ice Age Isolation
- Ancient Fossil Offers New Clues To Brown Bears Past
Ишлл
- Шаблон:IUCN2008
- ↑ Polar bear, (Ursus maritimus) (Overview page)
- ↑ Endangered and Threatened Wildlife and Plants; Designating the Greater Yellowstone Ecosystem Population of Grizzly Bears as a Distinct Population Segment; Removing the Yellowstone Distinct Population Segment of Grizzly Bears From the Federal List of Endangered and Threatened Wildlife
- ↑ 4,0 4,1 Mitochondrial DNA Phylogeography of the North American Brown Bear and Implications for Conservation